Promieniowanie ultrafioletowe (UV) to część widma elektromagnetycznego, która obejmuje fale o długościach krótszych niż światło widzialne, ale dłuższych niż promieniowanie rentgenowskie. Promieniowanie UV jest emitowane przez słońce oraz przez niektóre sztuczne źródła, takie jak lampy solarne czy urządzenia spawalnicze. Promieniowanie UV można podzielić na trzy zakresy: UVA, UVB i UVC.
Niewielkie ilości promieniowania UV są niezbędne dla zdrowia, ponieważ uczestniczą w syntezie witaminy D w organizmie. Niemniej jednak nadmierne narażenie na promieniowanie UV może prowadzić do szkodliwych skutków dla zdrowia, zwłaszcza dla oczu i skóry.
Wpływ promieniowania UV na wzrok:
- Powierzchniowe uszkodzenia rogówki (fotokeratyt) – Krótkotrwałe narażenie na wysokie dawki promieniowania UV może powodować oparzenia rogówki (przeźroczystej błony na powierzchni oka), co może prowadzić do bólu, zaczerwienienia, światłowstrętu i tymczasowego pogorszenia widzenia.
- Zaćma – Przewlekłe narażenie na promieniowanie UV może zwiększać ryzyko rozwoju zaćmy, czyli zmętnienia soczewki oka, co prowadzi do pogorszenia widzenia i może w ostateczności wymagać operacji.
- Degeneracja plamki (AMD) – Długotrwałe narażenie na promieniowanie UV może zwiększać ryzyko wystąpienia AMD (age-related macular degeneration), czyli zwyrodnienia plamki związanej z wiekiem, będącej jedną z głównych przyczyn utraty wzroku u osób starszych.
- Rak oka – Nadmierne narażenie na promieniowanie UV może zwiększać ryzyko wystąpienia nowotworów oka, takich jak rak spojówki czy powiek.
Aby chronić wzrok przed szkodliwym wpływem promieniowania UV, zaleca się stosowanie następujących środków:
- Noszenie okularów przeciwsłonecznych z filtrem UV – Okulary przeciwsłoneczne z filtrem UV blokującym 99-100% promieniowania UVA i UVB są kluczowe w ochronie oczu przed szkodliwym promieniowaniem.
- Noszenie kapelusza z szerokim rondem – Kapelusz z szerokim rondem może pomóc w ochronie oczu przed promieniowaniem UV odbijanym od powierzchni.
- Unikanie wystawiania się na słońce w godzinach szczytowego nasłonecznienia.